Kategori: Makaleler

Biyolojik Ölümsüzlük Mümkün mü? Öğrenmenin Sınırsızlığı Üzerine Pedagojik Bir Düşünce Bir eğitimci olarak, her yeni dersin başında şunu fark ederim: İnsan zihni, öğrenme yoluyla kendini yeniden yaratma kapasitesine sahiptir. Peki ya bu kapasite, yalnızca zihinsel değil de biyolojik olarak da ölümsüzlük sağlayabilir mi? Biyolojik ölümsüzlük kavramı, bilimsel bir iddia olmanın ötesinde, öğrenmenin ve değişimin doğasına dair derin bir pedagojik metafor sunar. Çünkü öğrenmek, bir anlamda sürekli yenilenmektir. O hâlde soralım: Biyolojik ölümsüzlük mümkün mü — yoksa biz zaten öğrenme yoluyla bir tür ölümsüzlüğe ulaşmış durumda mıyız? Öğrenme ve Yenilenme: Hücrelerin Pedagojik Dansı Biyolojik olarak, vücudumuzdaki hücreler sürekli olarak yenilenir. Cilt…

Kapama Nedir Manisa? Bilimin Işığında Gelenekten Geleceğe Uzanan Bir Yolculuk Bilim bazen laboratuvarlarda deney tüpleri arasında ilerler, bazen de bir mutfağın ortasında pişen yemeğin kokusuyla başlar. “Kapama nedir?” sorusu ilk bakışta basit gibi görünse de, özellikle Manisa söz konusu olduğunda bu geleneksel yemeğin ardında tarih, biyokimya, sosyoloji ve gastronomi biliminin derin izleri yatar. Bu yazıda, bir bilim insanının merakıyla ancak herkesin anlayabileceği bir dille, Manisa’nın en özel yemeklerinden biri olan kapamayı mercek altına alıyoruz. — Kapama: Bir Yemeğin Ötesinde Kültürel Bir Fenomen Manisa mutfağında “kapama” denildiğinde akla gelen şey, sadece pişirilmiş tavuk veya etli bir pilav değildir. Bu yemek, ısı…

Kanun Nedir, Nasıl Çalınır? Tellerde Saklı Bir Dünyayı Bilimsel Merakla Keşfetmek Bir enstrümanı ilk kez eline aldığında hissettiğin o karıncalanma var ya; işte kanun tam olarak onu uzun süre koruyan bir çalgı. Tellerin ışığı, mandalların ince zekâsı ve parmak uçlarının sezgisi birleşince ortaya hem matematiksel hem duygusal bir evren çıkıyor. Bu yazıda, “Kanun nedir, nasıl çalınır?” sorusuna; kökenlerinden günümüzdeki kullanımına ve geleceğin teknolojik ufuklarına uzanan geniş bir mercekle bakacağız. Sanki aynı masanın etrafında oturmuşuz gibi samimi, ama sahneye çıkacak kadar da detaylı olacak. İpucu: Kanun, doğru ergonomi ve küçük adımlarla sandığından daha hızlı “konuşmaya” başlar. Kanun Nedir? Kısa Tanım, Büyük…

Yüzeyinde Girinti ve Çıkıntı Olmayan Maddeler Nedir? Yüzeyinde girinti ve çıkıntı olmayan maddeler, doğanın en mükemmel örneklerinden biri olarak karşımıza çıkar. İnsanlık tarihinin ilk dönemlerinden itibaren, yüzeyin düzlükleri, doğal şekiller ve fiziksel özellikler üzerine yapılan gözlemler, bilimin pek çok alanında önemli yer tutmuştur. Yüzey özellikleri, maddelerin farklı fiziksel, kimyasal ve yapısal özelliklerini anlamamıza yardımcı olur. Peki, girinti ve çıkıntıdan tamamen arınmış maddeler nedir ve bunların özellikleri nelerdir? Bu yazımızda, düz yüzeylere sahip maddelerin tanımını yapacak, bu tür maddelerin tarihsel ve bilimsel açıdan nasıl değerlendirildiğini inceleyeceğiz. Ayrıca, günümüzdeki bilimsel tartışmalara ve bu maddelerin kullanım alanlarına da değineceğiz. Girinti ve Çıkıntı: Temel…

Bir Psikoloğun Merakı: “Yücel” İsminin Ardındaki Derin Anlam İnsan davranışlarını anlamak, yalnızca gözlemlenen eylemlere değil; o davranışların kültürel ve bilişsel kökenlerine inmeyi de gerektirir. Bir psikolog için isimler, kimliğin sessiz yapıtaşlarıdır. Her isim, bireyin kendini algılama biçimini, başkalarıyla kurduğu bağı ve yaşamda nasıl “anlam” aradığını şekillendirir. Bu yazıda Yücel ismini yalnızca bir sözcük olarak değil; zihinsel süreçlerin, duygusal temsillerin ve sosyal ilişkilerin yansıması olarak ele alacağız. Çünkü “Yücel” yalnızca bir ad değildir; yükselişin, anlam arayışının ve içsel büyümenin psikolojik simgesidir. — Etimolojik Temel: “Yücelmek” ve Bilinçaltı Mesajı “Yücel” kelimesi, Türkçe’de “yükselmek”, “ulvi olmak”, “değer kazanmak” anlamlarına gelir. Bu anlam, bireyin…

Sınavlarda Görev Almak İçin Ne Yapmalı? Psikolojik Bir Perspektiften Derin Bir Analiz Bir psikolog olarak insan davranışlarını gözlemlerken fark ettiğim en ilginç şeylerden biri, bireylerin bir eylemi neden ve nasıl gerçekleştirdiklerine dair karmaşık içsel süreçlerdir. Sınavlarda görev almak da bu süreçlerden biridir. Dışarıdan bakıldığında yalnızca idari bir sorumluluk gibi görünür; oysa psikolojik açıdan bu, bireyin motivasyonu, algısı ve sosyal kimliğiyle doğrudan bağlantılıdır. Bu yazıda “Sınavlarda görev almak için ne yapmalı?” sorusuna yalnızca adımlar açısından değil; bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji çerçevesinde yanıt arayacağız. — Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Hazırlık, Algı ve Planlama Bilişsel psikoloji, insan zihninin bilgi işleme süreçlerini inceler. Sınavlarda…

Kamış Atar Değeri Nedir? Gerçekten Önemli mi Yoksa Bir Abartı mı? Bir süredir sosyal medyada ve bazı çevrelerde sıkça duyduğumuz bir kavram var: kamış atar değeri. Kimine göre bu, performansın ölçütü; kimine göre ise tamamen anlamsız, yapay bir kıyaslama. Peki biz neden hâlâ bu değeri konuşuyoruz? Gerçekten bir anlamı mı var, yoksa sadece ego tatmini mi? Kamış Atar Değeri: Kâğıt Üzerindeki Güç Kamış atar değeri, teknik olarak bir kamışın (örneğin bir nefesli çalgı kamışı veya bir ölçüm aracında kullanılan kamış parçası) ne kadar dayanıklı, güçlü veya tepkisel olduğunu ifade eder. Ancak son dönemde bu kavram, teknik alanlardan çıkıp neredeyse bir…

Sibernetik Mekan Ne Demek? Dijital Çağın Görünmez Coğrafyası İnsanlık tarihinin her döneminde mekân, yalnızca fiziksel bir alan değil, aynı zamanda düşünsel bir sahne olmuştur. Mağaralardan şehir meydanlarına, kütüphanelerden sanal ağlara kadar her dönem, insanın kendini ve dünyayı yeniden anlamlandırdığı bir zemin yaratmıştır. Sibernetik mekan kavramı da bu dönüşümün en yeni halkalarından biridir: fiziksel sınırların ötesine geçen, dijital ağlar üzerinden kurulan ve insan-makine etkileşimiyle biçimlenen yeni bir varlık alanı. Köken: Sibernetik Düşüncenin Mekânsal Yansıması “Sibernetik” terimi ilk kez 1940’larda Norbert Wiener tarafından ortaya atılmış, sistemler arasındaki bilgi akışını, kontrolü ve geri bildirimi açıklamak için kullanılmıştır. Wiener, insan bedenini, toplumları ve makineleri…

Saymaca Fiktif Ne Demek? Kültürlerin Hayali Dünyasında Bir Antropolojik Yolculuk Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliği karşısında en büyüleyici olgu, insanların “gerçek”i ve “hayali”yi nasıl kurguladıklarıdır. Çünkü toplumlar, yalnızca yaşadıkları dünyayı değil, inanmak istedikleri dünyayı da yaratırlar. Saymaca fiktif kavramı, tam da bu yaratıcı sınırda yer alır — gerçeklik ile kurgunun iç içe geçtiği, sembollerle örülü bir anlam evreninde. Bu yazı, “saymaca fiktif” ifadesini antropolojik bir gözle incelerken, ritüellerden kimlik yapılarına, sembolik anlatılardan kolektif inançlara uzanan bir düşünsel yolculuğa davettir. — Saymaca Fiktif Kavramının Kökeni: Gerçeği Hayal Etmek Saymaca kelimesi, Türkçede “varsayımsal” ya da “kurgusal” anlamlarına gelir. Fiktif ise Latince fingere…

Kampanya Çalışması Nasıl Yapılır? Farklı Yaklaşımlar Arasında Dengeli Bir Yol Haritası Merhaba! Ben, meseleleri tek bir pencereden değil, birkaç farklı açıdan görmeyi sevenlerdenim. Kampanya tasarlarken de en sevdiğim şey, fikir alışverişiyle ufku genişletmek. Bu yazıda, “kampanya çalışması nasıl yapılır?” sorusunu sadece tek bir reçeteye indirgemeden, farklı bakışlarla harmanlayarak ele alalım. Üstelik tartışmayı büyütmek için yazının sonunda size birkaç soru da bırakacağım—çünkü iyi kampanyalar, güçlü sorularla başlar. İki Mercek, Tek Hedef: Etki Kampanya dünyasında sıkça karşılaştığımız iki baskın mercek var: veri/nesnellik odaklı yaklaşım ve insan/duygu-toplumsal etki odaklı yaklaşım. Bazı çevrelerde bunlar kalıplaşmış biçimde “erkeksi” ve “kadınsı” diye etiketlenebiliyor; ancak bu tür…